Öğretim üyeliği kariyerime ODTÜ İşletme Bölümü’nden mezun olduktan hemen sonra başladım ve  ders anlatmaya başladım. Yıllardır derslerimde konferanslarda, çeşitli seminer ve eğitim programlarında anlatırım. Ancak anlattıklarımın dinleyenlere ne ölçüde yansıdığını, ne derece anlaşıldığını önemserim. Amaç sadece anlatmak olmamalıdır. Anlatanın anlattıklarını öğrenme sürecinde harcadığı emek ve zamana değdi mi? Eğer bir öğretmenlik ve eğitmenlik misyonunuz varsa bu önemlidir. Hiçbir zaman ben anlattım anlayan anlar, anlamayanların kendi sorunudur diyememişimdir. 

Son birkaç yıldır bu konuyu daha doğru tespit etmeye yönelik bir ödev uygulaması yapıyorum. Lisans öğrencilerime her hafta anlattıklarımdan ne anladınız şeklinde bir ödev veriyorum. Bu ödevlerde fark ediyorum ki anlattıklarımı çok iyi anlayanlar olduğu kadar tamamen hatalı algılayanlar da oluyor. Anlayamamak sıkıntılı bir konu değil ancak yanlış anlaşılmak gerçekten sıkıntılı bir durum. Üstelik yanlış anlaşılan konu eğer çok somut bir istatistiki bulgu ise.

İstatistik öyle bir konu ki zaten kasıtlı veya kasıtsız istatistik kullanarak karşı tarafı yanıltmak zaman zaman rastlanan bir durum. İstastistik ile yalan söylemek isimli bir kitap bile var. “How to Lie with Statistics” by Darrell Huff (Author),‎ Irving Geis (Illustrator)

Lisans programında verdiğim e-ticaret dersi ve yüksek lisans programlarında verdiğim iş analitiği ve araştırma yöntemleri derslerimdeki tüm öğrencilerimin özellikle buradan da dikkatini çekmek istiyorum. İstatistiksel bulgular  ve bu bulgularla ilgili yaptığım  yorumları çok daha dikkatli dinlemelerini  rica ediyorum. Aksi takdirde Şule Hoca’ın dersinde dinledik. Türkiye’de internet kullanan kişi yüzde X miş derken e-ticaret yapanların oranı olan Y rakamını dile getirirseniz işte o zaman beni de istatistik ile yalan söylemiş durumuna düşürmekten çok daha öte bir duruma düşürmüş olursunuz 🙂 

İyi dinlemek, doğru anlamak, daha da ötesinde, anladığını doğru ifade etmek çok da basit bir süreç olmuyor ne yazık ki…